CG Today : การทุจริตและตกแต่งบัญชี ภัยเงียบที่ทำลายความยั่งยืนองค์กร

“เงินกำไรหลายพันล้านอาจหายไปในชั่วข้ามคืน หากองค์กรขาดความโปร่งใส” ประโยคนี้สะท้อนความจริงที่เกิดขึ้นกับหลายบริษัทชั้นนำของโลก ในยุคที่นักลงทุนไม่ได้มองแค่ตัวเลขกำไรขาดทุน แต่ให้ความสำคัญกับความยั่งยืนและธรรมาภิบาลมากขึ้น การทุจริตและตกแต่งบัญชีจึงเป็นความเสี่ยงร้ายแรงที่สามารถทำลายความเชื่อมั่นและมูลค่าขององค์กรได้อย่างรวดเร็ว เฉกเช่นบ้านที่สวยงามแต่รากฐานผุกร่อน ย่อมพังทลายเมื่อเจอพายุลูกใหญ่

การทุจริตและการตกแต่งบัญชีสร้างผลกระทบในวงกว้างต่อความยั่งยืนขององค์กร โดยไม่จำกัดเพียงมิติทางการเงินเท่านั้น แต่ยังส่งผลต่อความยั่งยืนในหลายด้าน ทั้งความน่าเชื่อถือในตลาดทุนที่ลดลงซึ่งกระทบต่อต้นทุนและความสามารถในการระดมทุน ผลกระทบต่อความเชื่อมั่นของผู้มีส่วนได้เสียทุกกลุ่มตั้งแต่พนักงานไปจนถึงคู่ค้าและลูกค้า รวมถึงการบั่นทอนวัฒนธรรมองค์กรและระบบการกำกับดูแลกิจการ ซึ่งในระยะยาวอาจส่งผลให้องค์กรสูญเสียความสามารถในการดึงดูดและรักษาบุคลากรที่มีคุณภาพ ตลอดจนต้องแบกรับต้นทุนที่สูงขึ้นในการสร้างความเชื่อมั่นและการกำกับดูแลกิจการให้กลับคืนมา

แรงจูงใจและการป้องกัน: มุมมองเพื่อความยั่งยืน

การทำความเข้าใจแรงจูงใจที่นำไปสู่การทุจริตเป็นก้าวสำคัญในการป้องกันและสร้างความยั่งยืนให้กับองค์กร แรงจูงใจหลักมักเกิดจากความกดดันด้านผลประกอบการระยะสั้น ไม่ว่าจะเป็นการตั้งเป้าหมายทางการเงินที่สูงเกินไป การวัดผลงานจากตัวเลขระยะสั้น หรือระบบผลตอบแทนที่เน้นผลงานรายไตรมาส ซึ่งอาจผลักดันให้ผู้บริหารมองข้ามผลกระทบระยะยาวต่อองค์กร องค์กรสามารถลดแรงจูงใจเหล่านี้ได้ด้วยการปรับเปลี่ยนมุมมองและแนวทางการดำเนินงาน โดยกำหนดเป้าหมายที่สมดุลระหว่างผลประกอบการทางการเงินและตัวชี้วัดด้านความยั่งยืน พัฒนาระบบผลตอบแทนที่สะท้อนผลงานระยะยาว เช่น การถือครองหุ้นระยะยาวหรือการวัดผลงานจากค่าเฉลี่ยหลายปี รวมถึงการสร้างวัฒนธรรมองค์กรที่ส่งเสริมความโปร่งใสและความรับผิดชอบผ่านการเป็นแบบอย่างที่ดีของผู้นำ

แนวทางการสร้างภูมิคุ้มกันเพื่อความยั่งยืน

1. การพัฒนาระบบและกระบวนการ ระบบที่แข็งแกร่งช่วยป้องกันและตรวจจับการทุจริตได้อย่างมีประสิทธิภาพ
   
   ●   สร้างระบบการควบคุมภายในที่แข็งแกร่ง กำหนดขั้นตอนการอนุมัติที่รัดกุม แบ่งแยกหน้าที่อย่างชัดเจน มีระบบตรวจสอบและถ่วงดุล
   ●   พัฒนากระบวนการตรวจสอบที่มีประสิทธิภาพ ใช้เทคโนโลยีในการวิเคราะห์ข้อมูล จัดให้มีการสอบทานโดยหน่วยงานอิสระ
   ●   กำหนดนโยบายและแนวปฏิบัติที่ชัดเจน จัดทำคู่มือการปฏิบัติงาน กำหนดอำนาจอนุมัติ และแนวทางการรายงานความผิดปกติ
   
   
2. การพัฒนาบุคลากร บุคลากรที่มีความรู้และจริยธรรมคือด่านแรกของการป้องกันการทุจริต
   
   ●   เสริมสร้างความรู้และความเข้าใจ จัดอบรมเกี่ยวกับจรรยาบรรณธุรกิจ กฎหมายที่เกี่ยวข้อง และกรณีศึกษาการทุจริต
   ●   พัฒนาทักษะการตรวจจับ ฝึกอบรมการสังเกตสัญญาณเตือนภัย การวิเคราะห์ความเสี่ยง และการรายงานเหตุการณ์ผิดปกติ
   ●   ส่งเสริมวัฒนธรรมการแจ้งเบาะแส สร้างช่องทางการแจ้งเบาะแสที่ปลอดภัย มีมาตรการคุ้มครองผู้แจ้งเบาะแส

การป้องกันการทุจริตและการตกแต่งบัญชีไม่ใช่เพียงการปฏิบัติตามกฎระเบียบ แต่เป็นรากฐานสำคัญของการพัฒนาที่ยั่งยืน องค์กรที่ให้ความสำคัญกับความโปร่งใสและธรรมาภิบาลไม่เพียงจะสร้างความเชื่อมั่นให้กับนักลงทุนเท่านั้น แต่ยังสร้างคุณค่าระยะยาวให้กับผู้มีส่วนได้เสียทุกฝ่าย การตระหนักถึงผลกระทบของการทุจริตต่อความยั่งยืนขององค์กร และการร่วมมือกันของทุกภาคส่วนในการป้องกันและตรวจจับการทุจริต จะนำไปสู่การพัฒนาตลาดทุนไทยที่เข้มแข็งและยั่งยืนในระยะยาว

ฝ่ายพัฒนาธุรกิจเพื่อความยั่งยืน
ตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย